Gedeeld leiderschap in een organisatie

Leiderschap is niet alleen een zaak van de formele schoolleiders. Als je actieve en betrokken leraren wilt, spreekt het voor zich om hen verantwoordelijkheid te geven voor de ontwikkeling en de uitvoering van het schoolbeleid en daarmee gedeeld leiderschap te stimuleren.

In de kern is gedeeld leiderschap het bewust wisselen van de leidende rol. Daarbij geldt dat degene met expertise het mag ‘zeggen’. Deze leidende rol wordt gelegitimeerd door de formele leiders en duurt zolang als nodig is. Gedeeld leiderschap kent daarmee dus ook tijdelijk leiderschap.

Hoe het dan zit met die formele leiders in scholen? Zij mobiliseren de interne kracht, geven op een meta-niveau leiding aan zo’n proces. Zij legitimeren de positie van de tijdelijke leider, coachen hen in hun rol. En bovenal de formeel leider laat actief zien dat hij of zij de verantwoordelijkheid op andere plekken in de organisatie neerlegt.

Daar waar mogelijk bieden wij in overleg activiteiten in dit proces ook online aan.

Uit de praktijk

Twee ogenschijnlijk verschillende vragen uit de praktijk.

In een onderwijsorganisatie ervaren de teamleiders en de directeur dat het management in de spotlight zit, de medewerkers afwachtend zijn en er prachtige ideeën worden opgeworpen maar deze slechts een kort leven zijn beschoren.
Een rector/bestuurder van een grote scholengemeenschap wil een ‘plattere’ organisatie en meer eigenaarschap voor de ontwikkeling van de school terugzien bij de medewerkers.

De centrale vraag is in beide situaties: hoe kunnen we meer gebruik maken van de aanwezige expertise zodanig dat de ontwikkelingen binnen de organisatie meer gedragen en meer van onderaf gestalte krijgen?

Bij beide situaties zou je deze vragen kunnen stellen:

Wat is de stand van zaken omtrent eigenaarschap bij medewerkers op dit moment?
Hoe geef ik leiding aan een team dat gedeeld leiderschap ontwikkelt?
Is de organisatiestructuur van de school wel toereikend voor gedeeld leiderschap?
Hoe kan ik de kwaliteit van de school verbeteren met gedeeld leiderschap?
Hoe verhoudt de autonomie van leraren zich tot gedeeld leiderschap?

Wat biedt LinQue

Als LinQue Consult werken we samen met de leidinggevenden aan gedeeld leiderschap in de organisatie. In samenspraak met de direct betrokkenen brengen we de huidige situatie in kaart en ontwerpen een traject op maat.

Een traject kan er als volgt uitzien:

Onderzoek naar de kansen gedeeld leiderschap op basis van de vitale ruimte in de school.
Begeleiden van het collectief ontwerpen van een traject gericht op duurzaamheid.
Trainen en coachen van leidinggevenden en tijdelijke leiders bij de uitvoering van dit traject.
Evalueren met alle betrokkenen van dit traject.

Daar waar mogelijk bieden wij in overleg activiteiten in dit proces ook online aan.